Ιωάννα Σ. Παπαδοπούλου – Αχιλλείου
MD, MSc, ΩΡΛ ιατρός – Χειρουργός Κεφαλής και Τραχήλου
Ίλιγγος – Ζάλη:
Μήπως φταίνε τα αυτιά;
H ΩΡΛ εξέταση μπορεί να βοηθήσει :
Ας το διερευνήσουμε και ας το αντιμετωπίσουμε.
Οι πλειοψηφία των ανθρώπων παραπονιούνται κατά τη διάρκεια της ζωής τους έστω μία φορά για μία ζάλη, αστάθεια περιστροφικού ή μη τύπου μικρής ή μεγάλης έντασης, η οποία ορισμένους από αυτούς είναι δυνατόν να τους οδηγήσει και μέχρι τα επείγοντα περιστατικά του νοσοκομείου.
Συνήθως αυτοί οι ασθενείς έχουν πρώτα ελεγχθεί από παθολόγο ή/ και νευρολόγο και εν συνεχεία παραπέμπονται για ΩΡΛ εκτίμηση. Προφανώς όταν γίνεται το αντίστροφο και ειδικά σε επαναλαμβανόμενα επεισόδια, η βοήθεια των άλλων δύο ειδικοτήτων είναι απαραίτητη, με σκοπό τη διάγνωση άλλων παθήσεων, όπως για παράδειγμα αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, αναιμία.
Ας εστιάσουμε λοιπόν στο θέμα του ιλίγγου. Ο ίλιγγος είναι ένα σύμπτωμα, αποτελεί μία διαταραχή της θέσης του ατόμου, μία ψευδαίσθηση της περιστροφής του ασθενή ή των πραγμάτων γύρω του και σχετίζεται με αιθουσαία διαταραχή, συνήθως περιφερικού τύπου, δηλαδή φταίει το αυτί.
- Αρχικά πρέπει ο θεράπων ιατρός ΩΡΛ να λάβει ένα σωστό ιστορικό όσον αφορά τη ζάλη του ασθενούς: να περιγράψει ο ασθενής το είδος της ζάλης, εάν είναι περιστροφικού τύπου, πότε ξεκίνησε, ποια ήταν η διάρκεια, πόσο καιρό συμβαίνει αυτό, πότε το εντοπίζει κατά τη διάρκεια της ημέρας ή του τελευταίου διαστήματος, εάν συνοδεύεται από άλλα συμπτώματα (έμετοι, ναυτία, κεφαλαγία), ποια είναι αυτά και πότε ξεκίνησαν, το ιστορικό του/της ίδιου/ας ασθενούς ή του οικογενειακού του περιβάλλοντος (αυτοάνοσο νόσημα, οξεία ή χρόνια λοίμωξη, καρκίνος), εάν πάσχει από κάποια παθήση του ωτός ή εγκεφάλου, εάν έχει επαναληφθεί στο παρελθόν, εάν υπάρχει κάποια κάκωση κρανιοεγκεφαλική.
- Ο ΩΡΛ ελέγχει εάν πρόκειται για μια ζάλη η οποία σχετίζεται με το περιφερικό αιθουσαίο σύστημα. Αυτό γίνεται αρχικά με την επισκόπηση των ώτων και τον έλεγχο ζάλης με ειδικές δοκιμασίες, καθώς και το βιντεονυσταγμογράφημα (VNG), όπου ελέγχουμε τις νυσταγμικές κινήσεις ή τις προκαλούμε με σκοπό να λάβουμε πληροφορίες για τη σωστή ή μη λειτουργία του λαβυρίνθου. Υπάρχει και η πιθανότητα να χρειαστεί η διενέργεια κάποιας απεικόνισης (αξονική τομογραφία ή μαγνητική τομογραφία με σκιαγραφικό). Εν συνεχεία αντιμετωπίζεται με ειδικούς χειρισμούς, ασκήσεις ή φαρμακευτική αγωγή ανάλογα με το είδος του ιλίγγου (καλοήθης παροξυσμικός ίλιγγος θέσεως, αιθουσαία νευρίτιδα, νόσος Meniere).
- Η αρχική διάγνωση της ζάλης αποτελεί μία οντότητα του παθολόγου, νευρολόγου και ωτορινολαρυγγολόγου ιατρού. Η αντιμετώπιση αυτής ανάλογα με την παθογένεια αναλαμβάνεται από την ειδικότητα που την αφορά και ο ΩΡΛ είναι υπεύθυνος για τις παθήσεις που αφορούν το περιφερικό αιθουσαίο σύστημα.
Είναι φρόνιμο στα πλαίσια της διερεύνησης μίας ζάλης να γίνεται πάντοτε ΩΡΛ εκτίμηση με σκοπό όχι μόνο της διάγνωσης αλλά και του αποκλεισμού της ύπαρξης κάποιας διαταραχής του περιφερικού αισθουσαίου συστήματος.
Βιβλιογραφικές πηγές:
Χελιδόνης, Ε., Βελεγράκης, Γ., Μπιζάκης, Ι. & Χριστοδούλου, Π. (2002) Σύγχρονη ΩΡΛ. Αθήνα: Ιατρικές Εκδόσεις Π.Χ. Πασχαλίδης
Anniko,M., Bernal-Sprekelsen, M., Bonkowsky, V., Bradley, P. & Lurato, S. (ed.) Arnold, W. & Ganzer, U. (ser. ed.) Ευρωπαϊκο Ιατρικό Εγχειρίδιο Ωτορινολαρυγγολογία Χειρουργική Κεφαλής & Τραχήλου Επιμέλεια Ελληνικής Έκδοσης Κωνσταντινίδης, Ι. & Μπιζάκης, Ι. Εκδόσεις Ροτόντα. 2013.
Walther LE. Current diagnostic procedures for diagnosing vertigo and dizziness. GMS Curr Top Otorhinolaryngol Head Neck Surg. 2017 Dec 18;16:Doc02.
Σκουλάκης,Χ. & Κολτσιδόπουλος, Π. (2011) Η Ωτορινολαρυγγολογία σε ερωτήσεις και απαντήσεις τεύχος πρώτο : το αυτί Μεταμόρφωση Αττικής: Επιστημονικές Εκδόσεις Παρισιάνου Α.Ε.